Friday, June 15, 2007

Blog 5xu - Mười năm Netnam

Phần 1.

Năm 1997 tôi đang là cán bộ trẻ năng động công tác tại một cty xuất nhập khẩu ở Saigon. Trưởng phòng quý, giám đốc quý, cho nên các đề xuất của tôi thường được thông qua nhanh chóng.

Năm đó tôi đề xuất đổi cho tôi một cái PC tốt, có modem, và đăng ký dịch vụ email của netnam2 (phân viện công nghệ thông tin, ở đường Mạc Đĩnh Chi).

Năm 1997, cái modem là một thiết bị kỳ diệu. Tất nhiên là đắt tiền lắm.

Gửi được email ra nước ngoài lại là một sự kỳ diệu nữa.

Cả thành phố Saigon lúc đó chỉ có có một dịch vụ thư điện tử duy nhất là netnam2. Sử dụng phần mềm là WGM. Quay số điện thọai thường để kết nối vào server. Chỉ có 8 lines để kết nối vào server. Tức là nếu lúc đó có 9 người ở SG quay số để kết nối thì sẽ có một người đứng ngoài.

Mỗi ngày netnam2 đóng gói toàn bộ email của cả SG rồi gửi ra netnam HN một lần. Từ HN lại gửi đi Tây. Và ngược lại. Sau này đông email lên, thì ngày làm hai choác. (Chắc bây giờ dân blogger chắc không mấy ai biết đến cái tên Trần Bá Thái. Anh Thái ở viện công nghệ thông tin là người đầu tiên kết nối Việt-nam với phần còn lại của thế giới. Dịch vụ thư điện tử đầu tiên là Netnam thuộc đơn vị của anh Thái. Nhờ việc này mà anh Thái, có lẽ là dân IT đầu tiên của VN, được một tờ báo lớn của Mỹ, hình như là Washington Post, phỏng vấn).

Thế cho nên tôi rất hay sốt ruột, đêm nào cũng quay số để kết nối vào netnam2, xem có thư mới hay không. Có hôm rảnh rang thì nghịch các tính năng của WGM. Rồi thì vô tình vào teleconference. Và một sự kỳ diệu xảy ra, tôi thấy ở đấy có nhiều người đang nói chuyện. Đến hôm nay tôi vẫn nhớ có Victory đang đọc thơ. Những người còn lại lắng nghe. Kết thúc là "chuc ngu ngon, mong dep".

Rồi từ việc chat chit bằng tiếng Việt không dấu, mọi người quen nhau nhiều lên. Rồi hình thành forum với các box. Tất cả đều không có dấu. Nhưng vẫn chỉ có 8 lines điện thọai để kết nối. Có đêm đợi hàng tiếng đồng hồ, redial modem liên tục, để được vào chat. Tiếng rít của modem hàng đêm như vậy, nghe nhiều thành nghiện.

Cũng giống như forum bây giờ, forum của Netnam có admin, nhưng gọi là sysop. Sysop là các cán bộ nhà nước thuộc viện công nghệ thông tin. Các member là những người đăng ký account dùng dịch vụ email của netnam2. Chủ yếu là doanh nghiệp hoặc những người có nhu cầu liên lạc với nước ngoài. Mở account phải ký hợp đồng, trả tiền thuê bao rất đắt. Phí truy cập còn phải trả cả cước điện thoại nội hạt, hồi đó cực đắt. Vì các lý do này mà hành xử của cả sysop lẫn member đều hết sức đúng mực.

Sysop hồi đó có anh vusql, về sau lên viện phó, sau đó thì bỏ nhà nước. Có anh ndanh, bây giờ là giám đốc netnam2. Và có Cục Gạch. Nhờ quen thân sysop và họat động tích cực cũng như có tý danh tiếng ảo trên forum nên các anh sysop cho một account miễn phí, tên là 5xu. Từ đó có tên 5xu là thế. Trước đó dùng account của cty, tên là xunha, mọi người cũng đã túc tắc goi là Xu rồi, nên chuyển qua 5xu là chuẩn nhất.

No comments: