Đây là lần đầu tiên chuyện học thuật của một giới luôn tự đắc “duy hữu độc thư cao”, đã chuyển từ “đấu khẩu” sang “đáo tụng đình”. Chưa hết, mới đây, vụ kiện này lại có thêm những diễn biến ly kỳ không thể tưởng tượng được...
Đấu khẩu không xong thì “đáo tụng đình”...-
Chuyện là hôm 17-2, Tòa án quận Ba Đình (Hà Nội) đã có văn bản gửi ông Tôn thông báo việc thụ lý vụ án. Trước hết là chuyện phía nguyên đơn (ông Nguyễn Quảng Tuân) xin được... rút phần thứ hai trong đơn khởi kiện (là phần có nội dung cáo buộc ông Tôn có hành vi vu khống ông Tuân qua bài viết trên tạp chí Nghiên cứu văn học), vì ông muốn “dành” phần này cho một “vụ” khác. Do đó, trong vụ này, ông chỉ xin giữ lại phần thứ nhất của đơn kiện (là phần cáo buộc ông Tôn xâm phạm quyền tác giả).
Nhưng trái lại, ông Tôn gửi đơn phản tố tới Tòa án quận Ba Đình, nằng nặc đề nghị không cho ông Tuân rút phần nội dung thứ hai trong đơn khởi kiện mình. Bởi theo lời ông Tôn thì suốt mấy tháng nay, ông Tuân đã mở “chiến dịch” tuyên truyền “xuyên tạc”, “vu khống” khắp nơi, từ cấp trung ương đến cấp địa phương, thậm chí cả các tòa soạn báo để “bịt miệng” ông Tôn, khiến ông quá “xấu mặt”! Không dừng ở chỗ đó, ông Tôn sẽ cương quyết không hòa giải! Ông còn lớn tiếng rằng ông sẽ làm đơn khởi kiện lại nguyên đơn về... hành vi vu khống. Như vậy sẽ phát sinh thêm một vụ án nữa, tức là vụ Đào Thái Tôn kiện Nguyễn Quảng Tuân, bên cạnh vụ Nguyễn Quảng Tuân kiện Đào Thái Tôn mà Tòa án quận Ba Đình (Hà Nội) đang thụ lý. Bằng lập luận của mình, ông Tôn cho rằng nếu quả tình ông đã vu khống ông Tuân thì, theo quy định pháp luật, ông Tuân chỉ có quyền buộc tòa soạn nơi in bài của ông phải cải chính. Trường hợp tòa soạn không cải chính, không xin lỗi hoặc xin lỗi không theo quy định pháp luật, thì ông Tuân mới có quyền khiếu nại với cơ quan chủ quản báo chí, cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí và khởi kiện ông Tôn tại tòa án. Do đó, ông Tôn kết luận “ông Tuân đã khởi kiện... sai đối tượng” (mà đáng lẽ phải khởi kiện tạp chí Nghiên cứu văn học mới đúng!), đồng thời ông này còn vi phạm cả quyền nhân thân!
Trong đơn phản tố, ông Tôn còn yêu cầu Tòa án quận Ba Đình buộc ông Tuân phải xin lỗi công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, đồng thời phải bồi thường thiệt hại danh dự cho ông bằng tiền, với mức bồi thường lên tới... 107 triệu đồng (gấp 2 lần bên nguyên), bao gồm: tiền chi phí tư vấn pháp luật, tiền mua tài liệu pháp luật, tiền xe cộ đi lại để bù đắp tổn thất tinh thần mà ông phải gánh chịu, chưa kể khoản thu nhập thực tế của ông đã bị mất hoặc giảm sút trong thời gian qua!
Xấu chàng, hổ ai!
Thật ra, trong giới học thuật, chả ai lạ gì hai ông Tôn - Tuân với những cuộc khẩu chiến nảy lửa quanh chữ nghĩa Truyện Kiều (Nguyễn Du) suốt mấy chục năm nay. Mỗi ông đều cho mình là người tiếp cận được chân lý, còn đối phương là kẻ “gây nhiễu”, “chụp mũ”, “vu khống và trắng trợn leo thang vu khống”... Tuy nhiên, phía ông Tuân cũng không kém phần “quyết liệt” để mong giành phần thắng về mình. Ông Tuân cũng cho rằng ông Tôn đang cố tìm mọi cách kéo báo chí vào cuộc để gây xì căng đan. Vì thế, ông cũng khuyến cáo “nếu đơn thuần chỉ nghe Đào Thái Tôn thì vô hình trung đã khuyến khích sự vu khống và đưa ra những ý kiến chưa chính xác, làm rắc rối sự việc”. Vuốt mặt chẳng thèm nể mũi, hai ông cũng chả ngại ngần lời qua tiếng lại trước bàn dân thiên hạ bằng những từ ngữ rất nặng nề nằm ngoài phạm vi học thuật.
Và, giọt nước cuối cùng đã tràn ly khi ông Tôn cho in Văn bản Truyện Kiều - Nghiên cứu và thảo luận do ông đứng tên tác giả (Nxb Hội Nhà văn, 2001, tái bản năm 2003) có tới 4 bài viết của ông Tuân mà không hỏi ý kiến ông. Chưa hết, ông Tôn còn khẳng định ông Tuân mắc tội “bịa đặt, chụp giật bản Nôm quyển Kim Vân Kiều Truyện, tội “làm giả tờ bìa quyển Đoạn trường tân thanh, tội “chiếm đoạt bản Liễu Văn Đường”. Tức khí, ông Tuân - dù tuổi cao, sức yếu, cũng phát đơn kiện tới cùng!
Trong đơn kiện, ông Tuân khẳng định ông Tôn xâm phạm quyền tác giả - khi in bài của ông mà không hề xin phép. Thế nhưng cái “đau” nhất của ông không chỉ ở chỗ bị “đoạt tác quyền” - mà ở chỗ công sức hơn nửa thế kỷ nghiên cứu Truyện Kiều của ông bị đổ xuống sông xuống bể khi đối thủ cho đăng tới 82 chú thích dưới từng trang viết của ông để chứng tỏ ông mới là kẻ ít hiểu biết! Ông nói: “Nếu ông (Tôn) có in thì cũng chỉ được in đúng nguyên văn bài tôi đã viết. Đằng này ông lại bình chú khắp các trang để giành phần phải về mình”.
Bác lại lập luận của ông Tuân, ông Tôn cho rằng: Khi đưa in Văn bản Truyện Kiều - Nghiên cứu và thảo luận, ông thấy cần tập hợp đầy đủ các bài tranh luận vào cuốn sách, nên đã in lại trung thành 4 bài của ông Tuân như những tài liệu đối chứng để bạn đọc tiện theo dõi, do vậy không cần phải... xin phép! Trong khi ông Tôn khăng khăng phủ định việc vi phạm tác quyền thì ông Tuân cũng khăng khăng phủ định tội “chụp giật bản Nôm quyển Kim Vân Kiều Truyện mà ông Tôn gán cho... Tương tự, ông cũng lần lượt phủ nhận tội làm giả tờ bìa Đoạn trường tân thanh và chiếm đoạt bản Liễu Văn Đường v.v... bằng những lập luận không phải không có lý...
Hiện, Tòa án quận Ba Đình chưa có phán quyết gì. Ăn cắp một con gà còn bị đưa ra tòa thì không có lý gì để không làm rùm beng vụ ăn cắp một quyển sách (nếu sự thật như thế). Nhưng đấy là chuyện pháp lý, chứ ở góc độ văn hóa ứng xử, có lẽ “đóng cửa bảo nhau” vẫn tốt hơn là bù lu bù loa “xấu chàng hổ ai”. Chẳng biết mèo nào cắn mỉu nào, song ông Tôn (64 tuổi) thì mệt bở hơi tai, bỏ cả công cả việc để theo hầu kiện, ông Tuân (81 tuổi) thì mất ăn mất ngủ, cũng chẳng sung sướng gì hơn... Tranh luận học thuật giữa các nhà nghiên cứu là điều hết sức bình thường trong đời sống học thuật. Nhưng tranh luận dẫn đến kiện tụng, rồi nói xấu nhau khắp nơi, thì không đơn giản chỉ là câu chuyện của pháp luật, mà còn là câu chuyện chẳng hay ho gì về văn hóa ứng xử của những người thường được xã hội nhìn nhận là có văn hóa cao!
No comments:
Post a Comment